Geschiedenis van het Regiment Johan Willem Friso
en de daaraan verbonden geschiedenis van de DAF’s YP408 met kentekens KN-85-88 en KN-85-46
door Albert 

In mei 1945 kwam er een einde van de Duitse bezetting van ons land. Veel zaken moesten er worden aangepakt, waaronder de wederopbouw van ons leger. Na de bevrijding van Zuid Nederland werd hier al een begin mee gemaakt. De verschillende verzetseenheden werden onder één noemer gebracht: de Binnenlandse strijdkrachten (afgekort BS). Hieruit ontstonden na de oorlog diverse organieke eenheden die dezelfde naam kregen als voor de oorlog. Het eerste Regiment Infanterie, (afgekort 1 RI) en het negende Regiment Infanterie, (afgekort 9 RI) behoorden ook tot deze eenheden.

Voor de oorlog waren deze Regimenten in het noorden gelegerd. 1RI in Assen en het 9e RI in Leeuwarden. 1RI werd gevuld met personeel dat gerekruteerd werd onder het personeel van de BS gewest Drenthe, en het personeel van 9RI kwam van de BS gewest Friesland.

Op 1 Juli 1950 er een Koninklijk Besluit (afgekort KB) uitgevaardigd, waaruit volgde dat bij een groot aantal Regimenten de nummers werden vervangen door namen. Dit omdat het personeel van de infanterie toen der tijd regionaal werd verworven. De naam kon verwijzen naar de regio zelf, zoals het Bataljon Limburgse Jagers of naar een bekende militair uit de regio zelf.
In eerste instantie werd gekozen voor de naam Oranje Friesland, omdat er ooit al een Infanterieregiment Oranje Friesland had bestaan. Maar omdat alle rekruten uit het noorden van het land kwamen was dit geen gelukkige keuze en vond men de naam van een bekende militair beter passen.
Zo werd er voor de naam Johan Willem Friso gekozen.

Johan Willem Friso was geboren uit het geslacht van Nassau, waar tevens ons koningshuis uit voort is gekomen. Zo vond dus op 1 Juli 1950 de oprichting van het Regiment Johan Willem Friso plaats. Tevens kreeg men toen de stafmuziek van 1RI onder hun hoede. Deze kapel was in 1819 opgericht en gelegerd in Assen, in 1946 werd ze opnieuw geformeerd en in 1950 ging ze stafmuziekkorps van Regiment Johan Willem Friso heten. In 1954 veranderde deze naam in de Johan Willem Friso kapel. Tot op heden is ze gelegerd in Assen.

Op 8 oktober 1951 kreeg het Regiment haar vaandel.
Als vroeger op het strijdtoneel de strijd losbarstte, dreigden eenheden vaak snel uit elkaar geslagen te worden. Het vaandel was voor de manschappen een vast herkenningsteken en groeide zo uit tot het belangrijkste symbool van een Regiment. Een vaandel mocht nooit in handen van de vijand vallen.

Tegenwoordig heeft een vaandel een sterk traditioneel karakter.
Op het vaandel van ons regiment staat: tiendaagse veldtocht 1831, citadel van Antwerpen 1832 en om praktische reden, op een cravate Java en Sumatra 1946-1949.
Mede door de kwestie in Indonesië kwam er van de heropbouw van ons leger in Nederland na de oorlog weinig terecht. Ons leger was opgebouwd uit een systeem dat was overgenomen van het Britse leger. In 1949 toen Nederland lid werd van de NAVO veranderde dat en gingen we over naar een Amerikaans systeem.

Dit kwam omdat ons land toentertijd Amerikaanse hulp ontving om ons leger op te bouwen.
In de tactische nummering kwam een logische opbouw, als voorbeeld het Eerste Legerkorps had twee divisies: de 1e en de 4e.
Het cijfer 4 verwijst naar de vierde divisie, het getal 42 had betrekking op een der Infanterie Regimenten, en de getallen 421 422 en 423 op de verschillende Infanterie bataljons.

De militairen gelegerd in Zuidlaren behoorden tactisch gezien dus bij 422 Infanterie Bataljon en hun traditie eenheid was Johan Willem Friso.
In de jaren 1962-1964 veranderde het systeem weer, voortaan werden de Infanterie Bataljons niet meer in gedeeld in tactische Regimenten maar in Regimentsgevechtsgroepen.

Door mechanisering van ons leger maakte deze vervolgens weer plaats voor pantserbrigades en pantserinfanteriebrigades. De naam 422 Bataljon Infanterie JWF veranderde in 44 Bataljon Infanterie JWF en later in 44 pantserinfanterie bataljon JWF. De Regimenten zijn als gevechtseenheden verdwenen maar leven voort als traditie eenheid.

VN-Operaties
In 1950 nam Nederland voor het eerst met het Regiment van Heutsz deel aan een vredesoperatie van de VN, in Korea. Sindsdien nam in Nederland langzaam de bereidheid toe om deel te nemen aan vredesoperaties. Eerst werd alleen een compagnie mariniers beschikbaar gesteld, maar dat vond de VN wat te weinig. Daarom deed Nederland in 1965 een aanbod om het deel flink uit te breiden en werd het 44 painfbat aangewezen om permanent beschikbaar te zijn voor vredesoperaties.

De opleiding van de dienstplichtigen van het bataljon duurde twee weken langer in verband met de VN taken. In 1977 werden deze twee extra weken vervangen door een korte opleiding op Cies niveau. Deze omvatte instructies m.b.t. het inrichten van roadblocks, fouillering, zuivering in oorden en oproerbestijding met schild en lange lat. In twaalf jaar was er nooit een beroep op het Bataljon gedaan terwijl er genoeg brandhaarden in de wereld waren.

Een ervan was het Midden Oosten. Israël leverde strijd met haar buurlanden en sinds 1975 woedde er in Libanon een burgeroorlog. Daarbij raakten ook Israël en Syrië betrokken. Bovendien maakten Palestijnse gebruik van het grondgebied van Libanon om aanvallen op Israël uit te voeren. In Maart 1978 viel Israël daarom met 28.000 man Libanon binnen. Deze actie leidde tot een vergadering van de VN en besloot tot het sturen van een VN macht, genaamd United Nations Interim Force In libanon (UNIFIL). Deze VN macht moest voorkomen dat de partijen weer slaags raakten met elkaar en tevens moesten ze ervoor zorgen dat zich in de bufferstrook tussen Noord Israël en Zuid Libanon geen vijandelijkheden meer voordeden. Ook moest UNIFIL ervoor zorgen dat het gezag van de wettige Libanese regering weer werd hersteld.

De KN-85-88 in Libanon

In 1978 kreeg Nederland het verzoek een bataljon beschikbaar te stellen voor UNIFIL. En in 1979 werd het besluit genomen om het 44 painfbat er heen te sturen.
In principe zouden alleen dienstplichtigen gaan die zich vrijwillig hadden aangemeld, maar al snel bleek dat dat er niet genoeg waren. Dus werden 120 dienstplichtigen aangewezen. Half januari begonnen de voorbereidingen op de uitzending en arriveerden de kwartiermakers al in het gebied. Op 14 maart gaven de Fransen hun taak over aan het 44e Bataljon, wat binnen UNIFIL-verband Dutchbatt ging heten.

In 1982 vond er weer een omvangrijke Israëlische invasie plaats in Zuid Libanon, UNIFIL kon niets anders doen dan machteloos toe zien. Dit maakte de uitzichtloze situatie in Zuid Libanon nog eens duidelijk. Dat bracht er toe dat het kabinet nog eens de VN missie in Libanon aandachtig onder de loep nam. In juli 1983 besloot het kabinet dat het de bijdrage aan UNIFIL zou stop zetten.
Onder internationale druk werd hier echter van terug gekomen en in september van dat jaar besloot het kabinet met UNIFIL door te gaan, echter alleen nog maar met een compagnie.

In oktober 1982 werd het bataljon terug getrokken en kwam de toegezegde compagnie. Deze kreeg de naam Dutch Infantry Compagnie, kortaf: DutchCoy of DIC. Halverwege 1985 kwam de deelname aan UNIFIL wederom ter discussie en besloot het kabinet op 19 oktober de Nederlandse bijdrage stop te zetten. Op 24 oktober kwamen de laatste Nederlandse militairen terug. In totaal hebben ruim 8.000 man deel genomen aan UNIFIL.

JWF wordt opgeheven – en weer opgericht!
Eind jaren 80 kwam er na ruim 40 jaar een einde aan de koude oorlog.
Als gevolg hiervan besloot de Nederlandse regering drastisch te gaan bezuinigen op defensie. In de defensie nota werd aan gekondigd dat het 44ste mobilisabel werd gesteld hetgeen op 16 april 1992 gebeurde. Tevens ging de kazerne in Zuidlaren dicht. In januari 1993 kwam de minister van defensie met de “Prioriteitennota” waarin werd aangekondigd dat de mobilisabele eenheden ook werden opgeheven. Zo kwam er een einde aan 44 Painfbat.

Maar niet voor lang, want in 1997 kwam er een herschikking van de gevechtskracht en kon bij de 43ste Gemechaniseerde Brigade een extra pantserinfanteriebataljon paraat worden gesteld. Op advies van de wapentraditieraad van de Infanterie werd besloten het parate bataljon in te delen bij het Regiment Johan Willem Friso. Een belangrijke reden was dat de vele Libanon veteranen nu niet meer “thuisloos” zouden zijn. Ook de regionale binding met het noorden van het land speelde mee.

Het Libanon-monument en de YP-408

Met de heroprichting van het bataljon kreeg ook het Libanonmonument een nieuwe thuisbasis. Sinds de sluiting van de Adolf van Nassau kazerne in Zuidlaren in 1992 had het monument een plek gekregen op de JWF kazerne in Assen. Op 25 februari 1999 werd het monument verplaatst naar de Johannes Post kazerne in Havelte. Op het monument stonden ook twee DAF’s YP408 pantservoertuien: Een “groene” YP (de KN-86-62), en een “witte” (de KN-85-88).

Enige tijd geleden startte het bataljon met het aanhalen van de banden met de Libanon veteranen. Zo wordt ondermeer door nieuwe leden van het Bataljon de oefening blauw koord gelopen, wordt het koord door de militairen gedragen op het dagelijkse tenue en worden veteranen uitgenodigd om bij de uitreiking van het koord aanwezig te zijn.

In 2003 werd het idee geopperd om een van de twee YP’s van het monument weer rijdend te maken, om bij de uitreiking van het koord en andere gebeurtenissen aanwezig te kunnen zijn. Er werd gekozen voor de “witte’ daar deze daadwerkelijk in Libanon was ingezet. Deze heeft daar dienst gedaan als de UNIFIL 4347 met het park nummer A31 of A32. (In 1967 kreeg het 44e de KN-85-88 en het voertuignummer was de eerste paar jaren A17) Het voertuig is in 1978 wit gespoten in Nieuw Milligen om vervolgens naar Libanon te worden verscheept.

Daar heeft zij dienst gedaan totdat het materieel terug naar Nederland kwam. In 1986 werd zij door Roel Azzaro op de verzamelplaats in Soesterberg opgehaald om in Zuidlaren neergezet te worden op het monument. Daar heeft zij gestaan tot de kazerne dicht ging en zij naar Assen werd gebracht. Sinds 1999 staat ze op het monument in Havelte.

Uitzendingen 44 painfbat
Deze uitzendingen heeft het 44 painfbat sinds haar heroprichting in 1999 gedaan. Daarbij zijn we jammer genoeg twee maten verloren; Wesley Schol en Aldert Poortema, beide van de Charlie Cobra Com tijdens BG-5.

-SFOR-9:
-SFOR 17:
-EUFOR 1:
-1 LI-det (C-compagnie 44 Painfbat) in Pol-e-Komri en Kunduz 2004:
-FP-coy DTF (C-compagnie 44 Painfbat) in Kandahar, Tarin Kowt en Deh Rawod 2006:
-BG-1 (B-compagnie 44 Painfbat) in Tarin Kowt en Deh Rawod 2006:
-BG-5 (A-/ C-/ Stafstaf-compagnie 44 Painfbat) in Tarin Kowt en Deh Rawod 2007/2008:
-BG-11 (Verkenningspeloton 44 Painfbat) in Tarin Kowt 2009:
-PTG-1 (gedeelte B-compagnie en gedeelte bataljonsstaf 44 Painfbat) in Kunduz 2011:
-PTG-2 (gedeelte A-compagnie en gedeelte bataljonsstaf 44 Painfbat) in Kunduz 2011-2012:

Restauratie KN-85-88
In 2003 knipten we het slotje van de achterdeur en sleepten de YP naar onze hal om te kijken of we hem nog aan de praat kregen. Er moesten natuurlijk nieuwe accu’s in en in het luchtfilter had een vogel zijn intrek genomen. Nadat het voertuig was afgetankt en de brandstof door de leidingen was gepompt kwam ze weer tot leven. Inmiddels was er geld vrij gekomen om de KN 85-88 op te knappen.

Ze is toen naar MCW (Mechanische Centrale Werkplaats) geweest om opnieuw gespoten te worden en hebben burger monteurs (de man met de gouden handjes Willem Wever )van 43 Matlogpel er een nieuwe motor in gezet. Van de oude motor lag de koppakking eruit en deze liep zeer slecht.

In 2004 is ze te zien geweest op de Harskamp op de YP dagen. We hebben er toen bijna twee dagen mee rond gereden tot de stuurpomp het begaf.
Inmiddels kreeg ze nieuwe remmen, er kwamen nieuwe banden (gekocht bij De Graaf gemonteerd door Maaldrift), homokineet hoezen(Maaldrift) een nieuwe vlinderklep van de uitlaat en ze heeft een nieuwe claxon. En er is begonnen met het opknappen van de binnenkant en achterdeuren.
Beetje bij beetje ben ik bezig het voertuig weer in goede en originele staat te krijgen. De YP staat sinds februari weer op defensiekenteken, dus mag ze de weg weer op. We hebben bij het Rubberhuis in Maastricht rubbers besteld voor de achterdeuren en de topluiken. Deze zijn inmiddels binnengekomen en kunnen we zeer binnenkort monteren. De YP heeft ook remproblemen gehad: 4 remcilinders waren lek.

We hebben nieuwe aangekocht omdat de oude niet meer gehoond konden worden. Na montage, nieuwe remvloeistof en het ontluchten remt ze nu weer perfect.
Toen bleek in één keer het oliepeil te stijgen: dat kon maar één ding zijn: Brandstof! De opvoerpomp werd verwijderd en ja hoor: het membraan bleek poreus. Na enig zoekwerk een membraam gevonden bij DAF in Hoogeveen (m’n woonplaats). Het bleek het laatste exemplaar, dus snel gekocht en gemonteerd. Tijdens de montage van de nieuwe verstuivers kwam ik er achter dat een van de verstuivers dol was: hij lekte brandstof. Gelukkig hadden we 6 nieuwe besteld (De DAF 4440 heeft dezelfde verstuivers!) De YP rijdt nu weer perfect.

Update maart 2008

Ik heb de afgelopen tijd veel aan de YP gedaan en laten doen. In 2006 heb ik, voor dat ik naar Afghanistan vertrok, de binnenkant kaal geschuurd Na m’n uitzending is de YP naar Nijverdal gegaan en hebben ze hem aan de binnenkant gespoten. In 2007 is tijdens van Doornes Glorie in Eindhoven de wormwielkast links midden kapot gegaan. Ik ben toen driftig op zoek gegaan naar een nieuwe en die in oktober 2007 erop gezet. Wat een werk.

Hij begon toen ook last te krijgen van de versnellingsbak. Wilde slecht in de 3 en soms helemaal niet. Ik heb toen de versnellingsbak van de reservemotor klaar gemaakt en de reserve motor zelf ook opgeknapt.
Toen begonnen om de motor uit te bouwen van de KN-85-88. Was er na iets meer dan 2 uur uit. Ik heb toen de motor naar een boer bij mij in de buurt gebracht en heb daar een maand lang af en toe aan gewerkt.
Tijdens m’n pauzes en elke dinsdagavond aan de gang gegaan om de motorruimte op te knappen, schuren, grondverf en weer in de groene verf zetten.
Toen dat klaar was heb in de 3-wegkraan (brandstof) eruit gehaald en daar alle rubbers van vervangen. Hij bleef lekken. Ik kwam er toen ook achter dat de brandstof-leidingen vanaf de massaschakelaar door-gerot waren. Ik heb deze toen ook maar vervangen, tot en met het grof-filter.

Drie weken geleden de motor weer ingebouwd de YP loopt rijdt weer perfect.
Ben daarna begonnen alle verlichtingskabels te vervangen of opnieuw aan te leggen. Veel werk maar ziet er weer goed uit. Ik ben nu bezig met het dashboard en alle meters op te knappen of te vervangen. Heb nieuwe meters in bestelling. Tot dan doen we het met deze.

Ik zoek nog steeds naar oude chauffeurs van de KN-85-88. Tot nu toe weinig reacties. En ik ben nog steeds op zoek naar informatie over de YP KN-85-88. Mensen die er op hebben gereden, er foto’s van hebben of verhalen: laat het me weten!

KN-85-88 het museum in
De KN-85-88 gaat het museum in. Het komende jaar 2012/2013 zal het laatste jaar zijn dat de KN-85-88 zal rondrijden op de Nederlandse wegen en aanwezig zal zijn bij evenementen en reünies. Er is besloten de KN-85-88 te wisselen met de KN-85-46 vanwege het feit dat de KN-85-88 een echte UNIFIL YP-408 is en het Legermuseum deze graag in haar collectie wil hebben.

Opstarten KN-85-46
Opstarten van de KN-85-46 in het legermuseum. Op 21-02-2013 zijn we begonnen met het starten en rijdend maken van de KN-85-46 in het voormalige Legermuseum in Delft.
De mensen die erbij waren:
– Albert  (rekwisieten KL en beheerder KN-85-88/KN-85-46)
– Auke Osinga (geneeskundige museum en chf/monteur van de GWT YP KN-90-55)
– Jan de Weijer (KMar museum en chf/monteur van de KMar YP KN-75-54)
– Bert de Keijzer (kmar museum en chf/monteur van de Kmar YP KN-75-54)
– Andre Terlouw (Unifiller en eigenaar van een witte web radiobak )
– Henk Goos (beheerder van de grote YP-site)

Na veel overleg de afgelopen maanden tussen Legermuseum en mij/rekwisieten zijn we op 21-02-2013 ermee begonnen. Samen met Jan ben ik begonnen om te gaan kijken of de motor vast zat. Dat was niet het geval. Jan heeft toen nagekeken of de turbo niet vastzat en de filter nagekeken, zijn toen begonnen om leidingen aan te sluiten zodat we de tanks konden omzeilen. Samen met Jan heb ik toen de fijn filter verwijderd en hebben ze toen schoongemaakt en nieuwe filters erin gedaan. Daarna hebben we het weer gemonteerd. Andre en Auke zijn ondertussen met het onderstel aan de gang gegaan, accu gemonteerd en gekeken of de stroombeestjes wilden lopen dat was gelukkig het geval. Daarna zijn Auke en Andre begonnen met het nakijken van het onderstel hoe het met de wormwielen was die waren gelukkig perfect.

Na ongeveer 3 uurtjes konden we de motor gaan starten eerst met motor stop erop zodat er eerst oliedruk kwam. Toen kwam het grote moment, het eerste sinds 1984. Eerst met de leidingen los zodat lucht uit het systeem kon en daarna de leidingen weer dicht en toen kwam het moment. Het was gelijk starten lopen zoals jullie op het filmpje kunnen zien. Zie http://www.youtube.com/watch?v=FT8Es0Aj_CY&feature=youtu.be We hebben ook gekeken of hij kon rijden en remmen dat was gelukkig ook het geval. Dit kun je ook zien in het filmpje. Nu is het wachten op bericht van Legermuseum wanneer we met een dieplader mogen komen en de KN-85-46 daar weg te halen en er aan te beginnen.
Met dank aan Auke Osinga, Jan de Weijer, Bert de Keijzer, Andre Terlouw, Henk Goos en het personeel van het Legermuseum.

Laatste rit KN-85-88

Op 29-06-2013 heeft de echte unifil YP-408 zijn laatste rit op de openbare weg gereden.
Tijdens de avondrit van Zoetermeer was mijn boordschutter Jan de Weijer en natuurlijk waren er ook unifillers mee,  Danny Dietvorst en Herman de Gans en Rene Makkinga.
Overdag heeft de KN-85-88 voor de laatste keer met Veteranendag op het Malieveld gestaan. Aan het einde van de avond is de YP weer de dieplader op gegaan en een week later heb ik er zelf samen met Jan nog een laatste rit mee gedaan om daarna zijn onderdelen af te staan aan de KN-85-46.

Ophalen KN-85-46. 

Op 07-06-2013 zijn we naar Delft gegaan om de YP op te halen. Het was weer starten en lopen en na enige tijd en wat heen en weer gestuurd stond de YP weer buiten na 29 jaar.
We hebben de YP toen gekoppeld aan een DAF 4440 met trekstang en hebben hem gesleept, vanwege de veiligheid van het verkeer, naar een transportbedrijf en de dieplader die daar stond te wachten. Hier een filmpje waar je kan zien hoe het ging.
Zie http://www.youtube.com/watch?v=Nw71fv5uDu4_CY&feature=youtu.be
De mensen die daarbij waren; Albert , Jan de Weijer, Bert de Keijzer, André Terlouw en Pieter van der Baan.

Restauratie KN-85-46
De KN-85-46 staat nu al paar maanden in Havelte en wij zijn er druk mee bezig. Wel wat mensen die ik wil bedanken voor hun hulp;
– Auke Osinga. Deze man komt elke 3 weken vanuit Alkmaar naar Havelte om me te helpen. Hulde!
– Jan de Weijer. Deze offert af en toe zijn weekend op om mij te helpen.
– Andre Terlouw. Deze offert ook af en toe zijn weekend op om mij te helpen.
– Eric van Garderen, die de radio nakijkt en onderhoudt.
– Hans van Lent, voor het lenen van zijn materiaal
– Frans, voor het lenen van zijn compressor
– Ernst Zijderveld. Ook voor het opofferen van zijn weekend en het stralen van diverse spullen van de YP.
– Pieter van der Baan die me af toe ook heeft geholpen
– Robert Graver die me af toe ook heeft geholpen

Overdracht KN-85-88

 

 

 

Op 11 april 2014 ben ik naar Soesterberg gegaan om de KN-85-88 over te dragen aan het museum. Tien jaar heb ik samen met vele veteranen kunnen genieten van deze echte unifil bak.
In de ochtend heb ik de YP samen met 140 Zwaar Transport op de dieplader gelierd en daarna overgebracht naar het museum waar de overdracht heeft plaats gevonden.

 

Update: 07-10-2018.

Inmiddels zijn we aantal jaren verder.  Hij staat al een jaar of 2, 3 niet meer in Havelte, er was geen plek meer op de kazerne. Tegenwoordig staat hij op een defensie complex in Almelo waar ik werk. Ik probeer ‘m in mijn vrije tijd inzetbaar te houden. Op dit moment ben ik bezig de YP te voorzien van 8 nieuwe banden.

 

Update :17-05-2019

Na een 6 tal maanden op rijverbod gestaan te hebben en wat onderhoud is de yp-408 weer rijdend .

Nu voorzien van banden uit 2016 en 2017 waarmee we weer jaren veilig kunnen rijden .

Samen met me maat Huber schartman en mede sleutelaar hebben we de banden weer in elkaar gezet nieuwe binnen banden nieuwe velg linten .

 

 

update 14-02-2020

bezig met het reviseren van het hand remsysteem van de yp-408 .

zie foto album

update 05-03-2020 

inmiddels is het gehele handrem systeem gereviseerd .

Volgende week komt de gnk yp-408 van historische collectie geneeskundige dienst naar mij werk en ga ik de motor wisselen en nieuwe banden monteren .

Dit alles zal ik in me foto album neer zetten